Afscheidsrede Jan Luiten van Zanden: De eersten zullen de laatsten zijn

Op 15 juni 2022 gaf economisch historicus Jan Luiten van Zanden zijn afscheidsrede aan de Universiteit Utrecht. Waar hij zijn carrière begon met een rede over de negatieve gevolgen van de Gouden Standaard, sloot hij deze af met een kritisch stuk over de euro.

Het probleem: de euro

In 1988 begon ik mijn carrière als hoogleraar aan de Vrije Universiteit met een rede over Colijn en de Gouden Standaard en de negatieve effecten ervan op de Nederlandse economie van de jaren dertig. Ik betoogde dat vasthouden aan het goud een grote fout was, die leidde tot wat wel de Nederlandse voortzetting van de depressie genoemd is. De gouden standaard was ook een voorbeeld hoe geheel volgens de Bijbelse norm de eersten de laatste werden, en omgekeerd: de landen met grote goudreserves en een orthodox monetair beleid, zoals Nederland, bleven het langst aan de gouden standaard vasthouden, en waren dus de laatsten die zich herstelden uit de crisis – en omgekeerd. Zo’n omkering waarbij de laatsten de eersten zijn geworden, heeft zich ook bij de euro voorgedaan, zoals ik in dit college hoop uit te leggen.

Lees verder >>